Asgari ücrette konuşulan rakamlar: Kritik toplantı için geri sayım başladı
Asgari Ücrette Kritik Görüşmeler Öncesinde Zam Senaryoları Gündemde
Milyonlarca çalışanı doğrudan etkileyen asgari ücret maratonunda geri sayım başladı. İşçi ve işveren temsilcileri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ev sahipliğinde Aralık ayında toplanarak 2025 yılı için geçerli olacak asgari ücreti belirlemek üzere müzakerelere başlayacak. Yıl sonu enflasyon rakamlarının asgari ücretin belirlenmesinde önemli bir kriter olması beklenirken, bu yıl hedef enflasyon üzerinden de bir artış yapılması konusundaki tartışmalar sürüyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, tüm tarafların üzerinde mutabık kalacağı bir rakamda uzlaşmayı ümit ettiklerini ifade etti.
Asgari Ücrette Beklentiler Ne Yönde?
Asgari ücret artışında farklı senaryolar gündemde. Piyasalarda ağırlıklı olarak yüzde 25 ile yüzde 30 arasında bir zam yapılacağı beklentisi oluşmuş durumda. Bu oranlara göre, mevcut 17 bin 2 TL olan asgari ücretin 2025 yılında 21 bin 252 TL ile 22 bin 102 TL arasında olması bekleniyor. İş dünyası temsilcileri ise asgari ücretin 22-23 bin TL bandına çıkarılmasının, çalışanların alım gücünü korumada önemli olduğunu vurguluyor.
Muhalefet Partilerinden Asgari Ücret Önerileri
Muhalefet partileri de asgari ücret artışına ilişkin kendi beklentilerini kamuoyuyla paylaştı. CHP, asgari ücretin 30 bin TL seviyesine yükseltilmesi gerektiğini belirtirken, İYİ Parti 28 bin TL, Yeniden Refah Partisi ve Demokrasi ve Atılım Partisi (DEM Parti) ise 35 bin TL'lik bir asgari ücret talep ediyor. Gelecek Partisi ise 33 bin 337 TL seviyesini önerdi. Bu farklı rakamlar, asgari ücretin belirlenmesi sürecinde siyasi partiler arasındaki farklı bakış açılarını gözler önüne seriyor.
Asgari Ücret ve Açlık-Yoksulluk Sınırı Arasındaki Fark
Asgari ücret tespit komisyonu görüşmelerinde, Türk-İş'in açlık ve yoksulluk sınırı verileri de önemli bir referans noktası olacak. Ekim ayı verilerine göre, dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 20 bin 432 TL, yoksulluk sınırı ise 66 bin 553 TL olarak açıklandı. Bekar bir çalışanın yaşam maliyeti ise 26 bin 527 TL olarak belirlendi. Bu rakamlar, asgari ücretin dört kişilik bir ailenin asgari geçimini sağlamada yetersiz kaldığını ortaya koyarken, artış oranının bu ihtiyaçlar doğrultusunda şekillenmesi gerektiği yönünde talepler bulunuyor.
Merkez Bankası ve Asgari Ücret Belirleme Sürecindeki Rolü
Merkez Bankası da asgari ücret tartışmalarında dolaylı olarak gündeme geliyor. Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, kurum olarak asgari ücret belirleme sürecine resmi bir müdahalelerinin olmadığını, ancak hedef enflasyon oranlarının ücret artışları açısından önem taşıdığını belirtti. Merkez Bankası’nın 2024 için orta vadeli enflasyon hedefi yüzde 44 olarak öngörülürken, bu oran üzerinden yapılacak bir artışın asgari ücreti 24 bin 483 TL seviyesine çıkarması bekleniyor. 2025 için belirlenen enflasyon hedefleri ise yüzde 21 ile yüzde 26 arasında değişiyor ve bu hedefler dikkate alındığında asgari ücretin 20 bin 572 TL ile 21 bin 422 TL arasında belirlenmesi öngörülüyor.
Orta Vadeli Program ve Enflasyon Hedefleri Üzerinden Asgari Ücret Zam Senaryoları
Hükümetin Orta Vadeli Programı’nda (OVP) 2024 yılı için öngördüğü enflasyon oranı yüzde 41,5 olarak açıklandı. Bu oran baz alındığında, asgari ücretin 24 bin TL seviyesine çıkarılması gündeme gelebilir. OVP’de 2025 için belirlenen yüzde 17,5’lik enflasyon hedefi dikkate alındığında ise asgari ücretin 19 bin 977 TL seviyesine yükselmesi bekleniyor. Bu hedefler, uzun vadede asgari ücretin belirlenmesinde etkili olacak bir yaklaşımın sinyallerini veriyor.
Asgari Ücret İçin Tartışılan Zam Oranları ve Rakamlar
Ocak ayında yapılacak asgari ücret artışında yüzde 25’lik bir zam yapılırsa yeni asgari ücret 21 bin 252 TL seviyesine ulaşacak. Zam oranının yüzde 30 olması durumunda ise asgari ücretin 22 bin 102 TL’ye yükselmesi öngörülüyor. Enflasyonun daha yüksek bir seviyede gerçekleşmesi durumunda, yüzde 40’lık bir zam senaryosu ile asgari ücretin 23 bin 802 TL’ye çıkması söz konusu. Hedeflenen enflasyon ve ekonomik dengeler çerçevesinde farklı zam oranları üzerinde durulurken, 2025 yılı için net rakamların Aralık ayında yapılacak görüşmeler sonrasında netleşmesi bekleniyor.
Asgari ücret görüşmeleri öncesinde yapılan bu tartışmalar, işçi kesiminin ve işverenlerin beklentileri arasında denge kurmaya yönelik önemli ipuçları sunuyor. Tarafların uzlaşacağı rakamın ne olacağı, milyonlarca çalışanın ekonomik koşullarını doğrudan etkileyecek.