TUTULMA

Önümüzdeki pazartesi yılın ilk güneş tutulması Meksika, kanada ve Amerika’nın doğu bölgelerinden izlenebilecek. Yılın ikinci güneş tutulması ise Ekim ayında görülecek. Güneş tutulmalarının yanı sıra 2024’te gökyüzünde 2 Ay tutulması, 4 süper Ay, 12 dolunay ve 10’dan fazla gök taşı yağmuru görülecek, yıl boyunca bazı gezegenler teleskop olmaksızın izlenebilecek.

Türkiye’den Güneş ve Ay tutulmalarından sadece biri görülebilecek, gök taşı yağmurları ve süper Aylar ise izlenebilecek.

Güneş tutulması, Ay’ın yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş arasına girmesi ve bu nedenle Güneş’i kısmen ya da tümüyle örtmesi sonucunda gözlemlenen bir  doğa olayı. Ne var ki insanoğlu var olduğundan beri bu doğa olayına farklı anlamlar yüklemiş. Bunların hepsi de korku üzerine kurulmuş. İnsanlar güneş tutulması sırasında doğaüstü bir gücün veya büyünün onlara zarar vereceğini düşünmüşler. Bu nedenle de batıl inançlar, panik ortamlarını beraberinde getirmiş.  

Bazı eski kültürlere göre Güneş tutulması, tanrı ve iblisle alakalıydı. Tanrının ve iblisin savaşması bu olaya sebep oluyordu. Hatta bazı kültürler tarafından bunun nedeninin “ejderhalar” olduğu düşünülüyordu.

Vietnam’da Güneş tutulmasını, kurbağa biçiminde kötü bir ruha bağlarken bazı kültürlerde Güneş tutulması yaşandığı sürece kadınlar ve küçük çocukların saklanması gerektiğine inanılırdı. Çünkü güneş tutulmasının kadınlara ve küçük çocuklara zarar vereceği düşünülüyordu. Ayrıca Güneş tutulması sırasında doğacak çocukların farelere dönüşeceğine inanılıyordu.

Hindistan’da bazı kültürler, Güneş tutulması sırasında bir şey yenmemesi gerektiğini savunuyordu. Tutulma sırasında pişirilen hiçbir gıdanın saf olmadığı düşünülüyor, ayrıca tutulmadan dolayı zehirlenme riskinin de çok fazla olduğu sanılıyordu.

Bazı kültürlerde Güneş tutulması sırasında ekilen bitkilerin, çiçek açma zamanlarında daha renkli olduğuna inanılırken bazılarında Güneş tutulması gerçekleştiği sırada Ay ve Güneş kavga ettiğine, Güneş’in  galip gelebilmesi ve tekrar her tarafın aydınlığa kavuşması için insanların, birbirleriyle olan farklılıkları çözmeleri gerektiğine inanılıyordu.

Günümüzde de bu mitlerin benzerleri hâlâ halk arasında dolaşmakta. Genelde Güneş tutulmaları uğursuzlukla ilişkilendiriliyor. Bunların en yaygını da depremlere neden olacağı. Uzmanların böyle bir ilişki olmadığına dair açıklamalarına rağmen hâlâ büyük bir kesim buna inanıyor.

Ayrıca tutulmaların insanların hayatına olumlu veya olumsuz radikal değişikliklere neden olacağı astroloji sayfalarının en önemli gündemi. Gök cisimlerinin hareketleriyle insan ve toplum davranışları arasında bilimsel olarak doğrulanmış bir bağlantı bulunmuyor.

Tutulma sırasında radyasyon yayıldığına dair yanlış bilgiler geniş bir yayılım ağı da bulunuyor. Bu radyasyon nedeniyle hamile kişilerin bebeklerine zarar vereceği ve tam güneş tutulmasının körlüğe neden olabileceğine dair çok fazla mit bulunuyor. Güneş tutulmalarının canlılara zarar vereceğine dair inanç Ay’ın diskinin Güneş’i kapladığı sırada elektromanyetik radyasyon yaymasından geliyor. Bilim insanları bu elektromanyetik radyasyonu yüzyıllar boyunca inceledi ve Güneş’in kendisinden gelen ışıktan milyon kat daha sönük olan ışığın 150 milyon kilometrelik bir alanı geçip yoğun atmosfere nüfuz edemeyeceği ve körlüğe neden olamayacağını bulguladı.

Güneş tutulması sırasında uzmanların uyarıda bulunduğu tek önemli nokta güneşe çıplak gözle bakılmaması.

Bazı kesimler bu güzel doğa olayının keyfinin çıkarılması gerektiğini düşünüyorlar. Örneğin Nemrut Dağı’na çıkıp en güzel konumdan izliyorlar. 1999 ‘da yaşanan tutulmada senfoni orkestrası eşliğinde izlemişlerdi.

Sonuç olarak Güneş tutulmasının Dünyaya da, canlılara da bir zararı yok. En güzeli yapılabiliyorsa en iyi izlenebileceği yere gidere bu güzel olayın tadını çıkarmak.

AKIL TUTULMASI yaşamamak dileği ile.